Występuje w krajach półkuli północnej, lubi klimat umiarkowany. U nas rośnie dziko gdzieniegdzie w północno-zachodnich rejonach kraju oraz w Sudetach i Karpatach.
Arcydzięgiel litwor to roślina dwuletnia, największa z naszych roślin baldaszkowatych.
W pierwszym roku wytwarza rozetę dużych pierzastych liści. Poszczególne listki są jajowate, brzegiem ząbkowane, spodem- sinozielone. W drugim roku końcem maja rozwijają się duże baldachy niepozornych, żółtozielonych kwiatków. Kwitnie w czerwcu i lipcu.
Korzeń ma palowy, walcowaty, często rozgałęziony na zewnątrz brunatny,wewnątrz biały gąbczasty.
Arcydzięgiel litwor skład i działanie :
Korzeń zawiera olejki eteryczne, związki kumarynowe, kwasy organiczne (angelikowy, bursztynowy, malonowy, szczawiowy i cytrynowy), flawonoidy, gorycze, garbniki, żywice, pektyny, taninę, cukry oraz witaminę C i B.
Arcydzięgiel litwor w leczeniu domowym :
Działa uspokajająco podobnie jak waleriana.
Pobudza wydzielanie soków, przez co ułatwia i przyspiesza trawienie, reguluje fermentację i usuwa nagromadzone gazy. Wykazuje właściwości bakteriostatyczne. Zewnętrznie działa drażniąco na skórę, może wywołać uczulenie.
Przy dolegliwościach reumatycznych i stanach zapalnych korzonków nerwowych stosuje się spirytus arcydzięglowy do wcierania.
Arcydzięgiel litwor postać leku :
Napar z arcydzięgla na apetyt i lepsze trawienie : 1 łyżkę rozdrobnionych korzeni zalać 1 szklanką wrzątku i parzyć pod przykryciem 20 min.
Pić po pół szklanki 2-3 razy dziennie przed posiłkiem na pobudzenie apetytu a po posiłku – dla lepszego trawienia i jako środek wiatropędny.
Nalewka z arcydzięgla można ją używać przy zaburzeniach trawienia :
100 g korzenia
100 ml spirytusu (70%)
Po 14 dniach nalewka nadaje się do użycia w dawkach 20-30 kropli 2-4 razy dziennie.
Macerat z 10 g korzenia w szklance wody pity w ciągu dnia leczy z zatruć nikotynowych i alkoholowych.
Mieszanka ziołowa na trawienie :
20 g rozdrobnionego korzenia arcydzięgla
20 g ziela drapacza lekarskiego
20 g liści mięty pieprzowej
20 g liści melisy
10 g rozdrobnionego korzenia omanu
10 g ziela glistnika
10 g ziela szanty
Zioła wymieszać i ½ łyżki stołowej mieszanki ziół wsypać do termosu zalać 2 ½ szklanki wrzącej wody, zakręcić i odstawić do naparzenia.
Pić po 2/3 szklanki naparu, 2 – 3 razy dziennie przed posiłkiem działa jako środek pobudzający trawienie, przeciwskurczowy, ogólnie wzmacniający i przeciwzapalny.
Spirytus arcydzięglowy – Spiritus Angelicae : można stosować do wcierania, łagodzi bóle przy zapaleniu korzonków nerwowych, bólach gośćcowych, nerwobólach.
Olejek arcydzięglowy – ma zastosowanie nie tylko w medycynie ale jest także w przemyśle mydlarskim, kosmetycznym i chemii gospodarczej.
Natomiast wyciągi z korzeni i owoców arcydzięgla w połączeniu z innymi surowcami roślinnymi, używane są do wyrobu aromatycznych wódek oraz likierów ziołowych.
Ogonki liściowe arcydzięgla można kandyzować i używać do dekoracji tortów i ciastek.
Korzeń arcydzięgla z innymi surowcami ziołowymi w krajach anglosaskich i nordyckich używany jest do aromatyzowania piwa.
80 g świeżych łodyg i ogonków liściowych, 5 g cynamonu i 15 g liści melisy.
Macerować 14 dni, przecedzić i wlać do małych flakoników. Pić po kieliszku po głównych posiłkach w przypadku nerwicy wegetatywnej i uporczywych bolesnych wzdęć(wg Ożarowskiego)
Winko z arcydzięgla :
korzeń arcydzięgla 50 g
korzeń arniki 20 g
białe wino gronowe 1 litr
Wszystkie składniki zalać winem i macerować przez tydzień, zagotować i przecedzić. Pić po kieliszku przed jedzeniem przy chronicznych zaparciach.
Nalewkę arcydzięgla zmieszać pół na pół z nalewką waleriany: pić po 30 kropli w kieliszku wody 3 razy dziennie przy dychawicy oskrzelowej ( astmie).
Uwaga
Nie należy stosować arcydzięgla w ostrych nieżytach żołądka, zapaleniu jelita, zapalnym stanie nerek, w czasie miesiączkowania i przy nadwrażliwości na promienie nadfioletowe.
Sok z korzenia może wywołać pęcherze na skórze.
Prześlij komentarz