Roślina w stanie dzikim nie występuje, znana jest natomiast z upraw rozpowszechnionych zwłaszcza na południu Europy – Włochy, Hiszpania, południe Francji oraz w Azji i Afryce i południowych rejonach Stanów Zjednoczonych.
W naszych warunkach klimatycznych nie przetrzymuje zimy – znosi tylko niewielkie przymrozki do -2 stopni i z tego powodu jest uprawiana w cyklu jednorocznym.
Karczoch jest rośliną wysoką od 1,50 do 2 metrów, o łodygach słabo rozgałęzionych i dużych liściach pierzastodzielnych, szarawozielonych, najczęściej kolczastych.
Kwiaty barwy niebieskawej zebrane są w duże kuliste koszyczki średnicy do 25 cm, pokryte od dołu zgrubiałymi łuskami okrywy, ułożonymi w kilku rzędach.
Owocem jest niełupka długości do 7 mm.
Karczoch jest uprawiany głównie jako warzywo o wysokich wartościach smakowych i dietetycznych, polecane zwłaszcza w schorzeniach wątroby oraz w miażdżycy.
Spożywa się dno niedojrzałych kwiatostanów i zgrubiałe, mięsiste nasady łusek dolnych rzędów okrywy koszyczka.
W lecznictwie stosuje się ziele karczocha zwyczajnego, części nadziemnej rośliny, przede wszystkim liście, zebrane przed lub w czasie kwitnienia.
Uprawa karczochów dla potrzeb lecznictwa ( liści) jest znacznie łatwiejsza niż produkcja warzywnicza (kwiatostanów). Ponadto dla celów leczniczych można wykorzystać odrosty roślin po ścięciu jadalnych koszyczków – zbieramy późną jesienią.
Co zawiera karczoch - skład i działanie:
Ziele karczocha zawiera, cynarynę, flawonoidy, trójterpeny, śluzy, pektyny, garbniki, składniki mineralne, kwasy organiczne.
Kwiatostany (warzywo); cynarynę, białko, węglowodany. W tym inulina, oraz witaminy C, B1 i B2 oraz karoten.
Nasiona zawierają tłuszcze. Mają działanie żółciotwórcze, żółciopędne oraz moczopędne.
Aktywność lecznicza karczocha zależy od cynaryny, która wpływa ochronnie na miąższ wątroby, a także obniża poziom cholesterolu i tłuszczowców we krwi.
Karczoch zastosowanie w lecznictwie domowym :
Ziele karczocha jest głównie używane w schorzeniach wątroby i dróg żółciowych, w żółtaczce, kamicy żółciowej, w zaburzeniach ruchu przewodów żółciowych, w uszkodzeniach wątroby wywołanych – niektórymi lekami, toksynami bakteryjnymi, także w utrudnionym trawieniu i niedostatecznym przyswajaniu składników pokarmowych.
W lecznictwie stosuje się suche i płynne wyciągi z karczochów, najczęściej w postaci drażetek lub syropów.
Cynarex podawany jest jako odtrutka przy uszkodzeniach miąższu wątroby i schorzeniach dróg żółciowych. Cynarein – drażetki zawierają suchy wyciąg z karczochów oraz z rzewienia, bywają używane w zaburzeniach w przepływie żółci, nieraz w zaparciach spastycznych – wykazują działanie przeczyszczające i przeciwskurczowe.
Nalewka z liści karczocha – 100 g wysuszonych i rozdrobnionych liści karczocha zalać 200 ml alkoholu 40 procent przygotowanego ze spirytusu i przegotowanej zimnej wody, szczelnie zamknąć i odstawić na 15 dni, często wstrząsając.
Po tym czasie dokładnie przefiltrować wycisnąć , nalewkę zlać do butelki z ciemnego szkła, przechowywać w lodówce. Pić po 10 – 30 kropli nalewki w kieliszku wody kilka razy dziennie, 1 godzinę przed jedzeniem. Nalewkę stosować na pobudzenie apetytu, jest żółciopędna .
Prześlij komentarz