Występuje w całej Europie, jak również w Ameryce. Łacińską nazwę tego zioła „valeriana”można przetłumaczyć na język polski jako „dobrze się miewać, dobrze się czuć”, ponieważ kozłek poprawia samopoczucie oraz łagodzi bóle głowy.
Kozłek występuje u nas dziko na błotnistych łąkach, nad brzegami rzek i w wilgotnych zaroślach, jest również uprawiany.
Roślina ma charakterystyczną część podziemną składającą się z grubego kłącza i wyrastających z niego drobnych korzonków,tworzących „brodę”.
Kwiatki drobne różowe lub białe, cała roślina dochodzi do wysokości 1.5 metra.
Kozłek należy uprawiać na glebach żyznych, próchniczych lub piaszczysto gliniastych,z dużą zawartością wapnia.
Korzenie kozłka zbiera się jesienią,oczyszcza z drobnych rozgałęzień i suszyć. Dopiero po wysuszeniu pojawia się charakterystyczny zapach surowca.
Surowcem jest korzeń.
Co zawiera kozłek lekarski - skład i działanie :
Kozłek lekarski zawiera olejki eteryczne, waltraty, alkaloidy, iridoidy, kwas walerenowy, kwasy organiczne, terpeny, trójterpeny, ester bornylowy, kwasu izowalerianowego, który jest odpowiedzialny za charakterystyczny specyficzny zapach zioła.
Kozłek działa uspokajająco i przeciwskurczowo.
Kozłek lekarski i zastosowanie w lecznictwie domowym :
Szeroko stosowany w stanach wyczerpania nerwowego, napięciu i lęku, w nadmiernej pobudliwości nerwowej, w trudnościach z zasypianiem,w histerii, w bólach żołądka,jelit i wątroby.
Odwar - 1 łyżeczkę korzenia zalać szklanką letniej wody,ogrzewać przez 30 minut nie doprowadzać do wrzenia. Przecedzić. Pić 3 razy dziennie po szklance odwaru.
Nalewka spirytusowa z kozłkiem - 2 łyżki sproszkowanego surowca zalać szklanką spirytusu. Odstawić na tydzień. Przecedzić. Zażywać 2 -4 razy dziennie po 10 -30 kropli nalewki.
Napar - 1 łyżkę korzeni kozłka zalać szklanką wrzącej wody,trzymać pod przykryciem 15 minut. Odcedzić. Pić 2 -3 razy dziennie po szklance naparu.
Napar z dodatkiem dzięgla - 1 łyżkę korzeni kozłka,i 1 łyżeczkę korzeni dzięgla zalać szklanką wrzącej wody,zostawić pod przykryciem 15 minut. Odcedzić. Pić 2 -4 razy dziennie po ½ szklanki naparu.
Macerat - 4 łyżki stołowe korzenia kozłka zalać szklanką letniej wody. Odstawić na 6 godzin,odcedzić. Pić 3 -5 razy dziennie po łyżce stołowej.
Korzeń kozłka wchodzi w skład licznych preparatów złożonych o działaniu uspokajającym np. kropli nasercowych Cardiol, stosowany m.in. w nerwicach i czynnościowych zaburzeniach serca.
Napar z kozłkiem - 1 łyżkę rozdrobnionych korzeni kozłka lekarskiego zalać 1 ½ szklanki wrzącej wody, naparzać pod przykryciem 30 minut, przecedzić. Pić po ¼ - 1/3 szklanki naparu, 2 – 3 razy dziennie po jedzeniu, ma działanie uspokajające i rozkurczowe.
Napar można także stosować dla starszych dzieci i młodzieży oraz osób w podeszłym wieku, jako środek wiatropędny, w tedy należy podawać po 1 – 2 łyżki stołowe naparu , 2 – 3 razy dziennie po jedzeniu.
Ten sam napar można stosować doodbytniczo po około 1 szklanki, przeciw owsikom i glistom jelitowym u dzieci.
Przy łupieżu i łojotoku można stosować ten napar do nacierania owłosionej części głowy, następnie owiązać ręcznikiem głowę na 30 minut, po tym czasie wytrzeć głowę do sucha , stosować 1 – 2 razy w tygodniu.
Powyższy napar można także stosować w zapaleniu spojówek, należy w tedy wacikiem nawilżonym w naparze przemywać brzegi powiek. Powtarzać przemywanie kilka razy w ciągu dnia.
Intrakt ze świeżych korzeni kozłka Intractum Valerianae Herbapol – jest w działaniu silniejszy od nalewki zalecane dawkowanie dla dorosłych 30 – 60 kropli w kieliszku wody, 2 – 4 razy dziennie , można stosować w celu zmniejszenia niepokoju, napięcia i strachu oraz agresywności. Intrakt można także stosować pomocniczo w napadach padaczkowych, zalecane dawkowanie po 1/3 – ½ łyżeczki w kieliszku wody, kilka razy dziennie miedzy posiłkami.
Nalewka z kozłka lekarskiego Tinctura Valerianae Herbapol – zalecane dawkowanie dla dorosłych 20 – 60 kropli w kieliszku wody kilka razy dziennie po jedzeniu, stosować w stanach nerwowych i w nerwicy wegetatywnej, oraz można stosować pomocniczo w padaczce bez utarty przytomności po ½ - 1 łyżeczki nalewki w ¼ szklanki wody 2 razy dziennie po jedzeniu.
Nalewka z kozłka lekarskiego na eterze Tinctura Valerianae aetherea Herbapol – zalecane dawkowanie dla dorosłych 20 – 40 kropli w kieliszku wody po jedzeniu, stosować jako środek uspokajający i rozkurczowy.
Napój uspokajający z kozłka – 60 kropli – około 1/3 łyżeczki nalewki z kozłka, dodać do szklanki gorącego mleka osłodzonego 1 łyżką miodu, dokładnie wymieszać,.
Pić 1 godzinę przed snem, stosować jako środek uspokajający i przywracający spokojny, głęboki sen.
Nervogran – Herbapolu – zalecane dawkowanie dla dorosłych 3 razy dziennie po 1 łyżeczce granulatu popić ¼ szklanki wody, stosować po jedzeniu, przy różnego rodzaju nerwicach oraz w pobudzeniu nerwowym a także przy trudnościach w zasypianiu.
Wino z kozłka lekarskiego – do 700 ml wina gronowego dodać 15 g nalewki lub intraktu z korzenia kozłka, oraz 1 łyżeczkę liści melisy, i 1 łyżeczkę ziela dziurawca, zakręcić butelkę i odstawić na 14 dni, często wstrząsając.
Po tym czasie przefiltrować, zlać do butelki z ciemnego szkła. Stosować po 1 łyżce stołowej 1 – 2 razy dziennie, dobrze jest stosować jedną godzinę przed snem działa jako środek ogólnie uspokajający.
Można to samo wino przygotować tylko zamiast ziela dziurawca dodać szyszki chmielu i tak samo dawkować tylko stosować przy nadmiernej pobudliwości płciowej.
Mieszanka rozkurczowa – zmieszać w równych częściach - rozdrobniony korzeń kozłka, szyszki chmielowe, ziele macierzanki, nasiona kopru włoskiego, ziele dziurawca. 2 łyżki mieszanki ziół wsypać do termosu zalać 2 szklankami wrzącej wody, zakręcić termos i odstawić na godzinę. Pić po ½ szklanki naparu, 3 razy dziennie po jedzeniu, przy nerwicy wegetatywnej z zaburzeniami żołądkowo – jelitowymi.
Jeżeli objawami nerwicy są zaburzenia sercowo - naczyniowe, to powyższy napar sporządzić, bez ziela macierzanki a w zamian dodać taką samą ilość kwiatów i owoców głogu. Przygotować tak sami i stosować też tak jako powyższy napar.
Mieszanka uspokajająca – zmieszać w równych częściach – rozdrobniony korzeń kozłka, ziele serdecznika, mięte, liść szałwii, liść melisy. 1 ½ łyżki mieszanki ziół wsypać do termosu zalać 2 szklankami wrzącej wody, zamknąć termos i odstawić na jedną godzinę. Pić po 2/3 szklanki naparu, 2 razy dziennie po jedzeniu, przy stanach pobudzenia nerwowego i w bezsenności.
Nervosan – Herbapolu - 2 łyżki ziół zalać 2 szklankami wrzącej wody, przykryć naparzać 20 minut, przecedzić do termosu. Pić po 2/3 szklanki naparu po jedzeniu, rano i wieczorem jedną godzinę przed snem, przy stanach pobudzenia nerwowego i bezsenności.
Uwaga!
Stosowanie kozłka przez dłuższy czas bez przerwy wpływa ujemnie na trawienie.
Prześlij komentarz