Dzika róża - Róża pospolita, róża polna, róża cierniowa, róża głogowa, głóg polny (Rosa canina L.)

Występuje prawie w całej Europie, Azji Mniejszej i Afryce północnej. U nas rośnie dziko na słonecznych zboczach, miedzach i leśnych przydrożach,w zaroślach.

Róża dzika sadzona jest w parkach i ogrodach, jako krzew ozdobny lub żywopłot. W Polsce znanych jest około 20 gatunków róży, w tym do celów leczniczych, poza różą dziką, nadają się jeszcze: róża francuska(R.gallica L.) róża stulistna (R.centifolia L.), róża pomarańczowa (R.rugosa Thunb) i róża girlandowa (R.cinamomea L.).

Róża dzika jest krzewem która dorasta do 3 m wysokości, o łukowato wygiętych pędach i silnych, haczykowato zakończonych kolcach.

Liście ułożone naprzemianlegle,złożone z 5 listków pojedynczo lub podwójnie ząbkowanych.

Kwiaty średniej wielkości pięciopłatkowe, różowe lub białe, pachnące są osadzone pojedynczo lub w baldachogronach. Kwitnie w maju i czerwcu.

Owocem jest tzw. szupinka czerwona lub koralowa, owalnie wydłużona, o twardej, błyszczącej powierzchni. W mięsistej owocni znajdują się liczne białawe żółte nasiona, opatrzone ostrymi szczecinkami. Owoce dojrzewają w końcu września i w październiku.

Surowcem jest bogaty w witaminy owoc dzikiej róży, dostarczany również przez inne gatunki. Najbogatsze w witaminę C są owoce róży girlandowej, drobne, podłużne, barwy ceglastoczerwonej.

Róża pomarańczowa owoce duże, kształtem i barwą przypominają małe pomidorki,zawierają one nawet,dwukrotnie więcej witaminy C niż owoce dzikiej róży.

Spotykana pospolicie róża jabłkowa nazwa pochodzi od zapachu jaki wydzielają liście po roztarciu ma owoce kuliste ,również bogate w witaminy. Owoc róży przewyższa zawartością witaminy C wszystkie inne owoce naszego klimatu. Już 1 -3 owoce róży mogą pokryć zapotrzebowanie dzienne dorosłego człowieka w witaminę C.

Owoce róży zbiera się w miarę dojrzewania, gdy są już wybarwione, ale jeszcze twarde, czyli od

sierpnia do października, ale przed nadejściem przymrozków, po przemarznięciu tracą część witaminy C. Do celów spożywczych i leczniczych można je suszyć w całości lub przed suszeniem rozcinać i wydrążać, usuwając nasiona razem z włoskami.
Płatki kwiatów wykorzystuje się świeże lub suszone. Surowcem jest owoc z nasionami lub bez, a także płatki kwiatów.

Co zawiera róża dzika - skład i działanie:

Owoce róży zawierają bardzo duże ilości witaminy C (20 -30 razy więcej niż cytryna), witaminy A, B1, B2, E, K i P (tzw witamina przepuszczalności), garbniki, kwasy organiczne (jabłkowy, cytrynowy, bursztynowy, waniliowy), pektyny, cukry, niewielkie ilości olejku eterycznego (geraniol, nerol), antocyjany, karotenoidy, sole mineralne (potas, żelazo, fosfor, sód, manga,wapń magnez i siarka), białka i tłuszcze.

Owoce posiadają działanie moczopędne, żółciopędne, wzmacniające, przeciwzapalne, uodparniające na choroby zakaźne oraz zatrucia i przeciwszkorbutowe, płatki działają łagodnie i ściągająco.

Dzika róża zastosowanie w lecznictwie domowym:

Owoców róży używa się głównie jako środka wzmacniającego, szczególnie w rekonwalescencji,a także w kamicy nerkowej i schorzeniach dróg moczowych, wątroby pęcherzyka żółciowego w chorobie wrzodowej, niedokwaśności i przy reumatyzmie.
Wpływają dodatnie na przemianę materii i obniżają poziom cholesterolu we krwi. Polecane są w awitaminozie, anemii, osłabieniu, bezsenności i nerwicach.

Dzika róża postać leku:

Napar:
1 łyżkę owoców róży zalać szklanką wrzątku, i pozostawić 15 minut pod przykryciem, przecedzić. Pić 2 -3 razy dziennie po szklance naparu, do naparu można dodać łyżkę miodu pszczelego,lub soku malinowego.

Odwar:
1 łyżkę owoców róży zalać 2 szklankami wody,gotować 5 minut,odcedzić i odstawić na 12 godzin. Pić 3 -5 razy dziennie po ½ szklanki odwaru.

Nalewka:
50 dag owoców róży i 25 dag cukru zalać 1 litrem mocnego wina lub wódki,pozostawić w ciepłym miejscu na tydzień,po tym czasie dokładnie przecedzić,zlać do butelki.
Pic 1 -2 razy dziennie po kieliszku (dla osób starszych i w ogólnym osłabieniu).

Odwar:
1 łyżkę owoców róży zalać szklanką wody,gotować je przez 5 minut, odcedzić. Pić 2 -3 raz dziennie po ½ szklanki odwaru.

Syrop:
100 g płatków róży zalać 750 ml wrzątku odstawić na 24 godziny. Po tym czasie odcedzić do płynu dodać 500 g cukru, gotować aż syrop zgęstnieje, pianę podczas gotowania zbierać.
Gotowy syrop zlać do butelki przechowywać w chłodnym miejscu. Pić 2 razy dziennie po łyżeczce od herbaty.

Miód różany:
250 g suchych płatków róży zalać 1 litrem wrzątku,odstawić na 12 godzin do przemacerowania. Odcedzić do płynu dodać 750 g miodu pszczelego ,gotować do konsystencji syropu, jednocześnie odszumowując, zlać do butelki. Pić 2 razy dziennie po łyżeczce od herbaty.

Ziołowa mieszanka na wrzody:
50 g rozdrobnionych owoców dzikiej róży
25 g kopru włoskiego
25 g liści bobrka trójlistkowego
25 g kwiatów wrotyczu
25 g ziela krwawnika
25 g ziela tysiącznika
25 g ziela rdestu ptasiego

Do termosu wsypać 2 łyżki mieszanki ziół, zlać 2 ½ szklanki wrzącej wody, zamknąć termos i odstawić na 1 godzinę. Pić napar rano i w południe po ½ szklanki. A wieczorem 2 godziny po kolacji wypić resztę naparu, położyć się na płasko i co 5 minut zmieniać pozycję na wznak, na lewy i na prawy bok i na brzuch.
Napar można stosować przy zapaleniu żołądka i jelit, przy wrzodzie żołądka, a także po zabiegu chirurgicznym, gdyż ułatwia bliznowacenie. Natomiast przy wrzodzie dwunastnicy można pić napar ale nie należy wykonywać obrotów podczas leżenia.

Ziołowa mieszanka wzmacniająca wątrobę:
50 g rozdrobnionych owoców dzikiej róży
50 g mięty pieprzowej
50 g ziela bylicy pospolitej
25 g ziela ostrożenia warzywnego
25 g liści brzozy
25 g rozdrobnionego korzenia arcydzięgla

Do termosu wsypać 2 łyżki mieszanki ziół, zalać 2 szklankami wrzącej wody, zamknąć termos i odstawić na 30 minut. Pić napar po ½ szklanki, 3 – 4 razy dziennie między posiłkami. Napar można pić po przebytym wirusowym zapaleniu wątroby w początkowym okresie 3 – 4 miesięcy zdrowienia. Napar także można pić w nieżycie żołądka i jelit oraz dróg żółciowych.

Neocardina – Herbapolu – są to krople zawierające wyciągi z owoców dzikiej róży, kwiatów głogu, ziela konwalii, ziela jemioły, korzenia kozika. Zalecane dawkowanie dla dorosłych 20 – 30 kropli w kieliszku wody po jedzeniu, 2 – 3 razy dziennie. Przed stosowaniem skonsultować się z lekarzem.