Prawoślaz – Prawoślaz lekarski, ślaz lekarski, prawoślaz ogrodowy (Althaea officinalis L.)

Występuje w stanie dzikim na terenie Europy środkowej i wschodniej.
W Polsce w stanie naturalnym spotykany dość rzadko. Uprawiany jest w wielu krajach Europy, Ameryki Północnej.

Uprawa prawoślazu nie jest zbyt trudna i może on być z powodzeniem sadzony w przydomowych ogródkach, na glebie dobrze spulchnionej i nawożonej, w miejscach nasłonecznionych.

Roślina uprawiana wieloletnia,dorastająca do 150 centymetrów wysokości, prosto wzniesiona, górą nieco rozgałęziona szaro zielona.

Liście ma duże dłoniaste, przypominające z wyglądu liście klonu, pokryte gęsto białawymi włoskami. Liście najlepiej zbierać w okresie kwitnienia,pozostawiając 1/3 ich na roślinie.

Kwiaty ma dość duże, bladoróżowe lub różowe, o 5 płatkach, pojedyncze,na krótkich szypułkach, skupione są w pachwinach górnych i środkowych liści.  Kwiaty zbiera się wraz z kielichami w początku kwitnienia i suszy.

Owocem jest typowa, tarczowata rozłupina, rozpadająca się na drobne niełupki zawierające nerkowate nasiona.

Korzenie wykopuje się zwykle w drugim roku uprawy jesienią lub wiosną następnego roku, oczyszcza z ziemi, płucze i okorowuje, a grubsze korzenie kraje na kawałki. Korowanie polega na oczyszczeniu z bocznych korzeni i usunięciu cienkiej brunatnej warstwy skórki. Korzenie suszy się w podwyższonej temperaturze.

Co zawiera prawoślaz - skład i działanie:

Korzenie zawierają śluzy, pektyny, sole mineralne (miedź, cynk, mangan, magnez, bor, molibden i żelazo raz dużo kobaltu), kwasy organiczne (jabłkowy), cukry i skrobię, małe ilości garbników oraz asparaginę i betainę.
W liściach są śluzy (ale mniej niż w korzeniu), flawonoidy, sole mineralne i pektyny.

Prawoślaz ma działanie powlekające, przeciwzapalne, wykrztuśne, rozwalniające i zmiękczające.

Prawoślaz zastosowanie w lecznictwie domowym:

Najczęściej jest stosowany przy suchym kaszlu, chrypce, jako środek wykrztuśny, przy zaparciach i podrażnieniach przewodu pokarmowego, w nadkwaśności, jako środek przeciwzapalny, do płukania gardła i jamy ustnej.
Do przemywania oczu, przy zapaleniu spojówek i ropieniu powiek.

Prawoślaz postać leku:

Macerat:
1 łyżkę liści lub rozdrobnionego korzenia ,zalać szklanką letniej przegotowanej wody wymieszać,odstawić na 30 minut,odcedzić. Pić kilka razy dziennie po łyżce płynu.

Kataplazm:
2 łyżki liści lub rozdrobnionych korzeni zalać ½ szklanki wrzątku. Ciepłą masę przykładać na chore miejsce na gazie pod ceratką.

Odwar z prawoślazem:
1 łyżkę kwiatów zalać ½ litra wody gotować przez 5 minut. Odwar można stosować do przemywania oczu i płukania gardła i jamy ustnej.

Syrop: 
4 łyżki rozdrobnionego zalać 1 litrem wody z dodatkiem cukru,gotować aż zgęstnieje. Podawać jako środek wykrztuśny.

Sproszkowany korzeń może być podawany 2 razy dziennie po łyżeczce i popijany letnią wodą , jako środek przeciw zaparciom u dzieci i osób starszych.

Prawoślaz stosowany bywa również w homeopatii. Wchodzi w skład leków ziołowych,takich jak; Normogran, Neopektosan, Pektosan i Pektosol.