Ruta – Ruta ogrodowa,rutka (Ruta graveolens L.)

Roślina aromatyczna o silnym zapachu, szarozielona.
W Polsce uprawiana jest w ogrodach. Dorasta do wysokości 70 cm, liście ma charakterystyczne, pierzaste, dzielące się na drobniejsze listki.

Szczególną cechę ruty stanowią zbiorniki olejku w liściach stąd zapach rośliny. Gdy na liść spogląda się pod światło, wygląda on,jakby pokuty szpilką.

Kwiaty zebrane są w żółte grona, zakwitają w lipcu i sierpniu.
Uprawę ruty można prowadzić w miejscach słonecznych, ciepłych, w ziemi żyznej, z dużą domieszką wapnia.


Liście zbieramy wczesnym rankiem w dni pogodne, przed zakwitnięciem rośliny, albo po przekwitnięciu. Ścina się szczyty pędów i suszy.
Surowcem są liście.

Co zawiera ruta - skład i działanie:

Ziele ruty zawiera furokumaryny (psoralen, bergapten, rutamaryna), alkaloidy, olejek lotny, flawonoidy (m.in rutynę).
Ma działanie rozkurczające, uspokajające i w niewielkim stopniu kurczy macicę (nie wolno ruty stosować w okresie ciąży).

Ruta zastosowanie w lecznictwie domowym:

Ziele ruty jest stosowane w stanach skurczowych pęcherzyka żółciowego i przewodów żółciowych, ułatwia przepływ żółci, także w stanach skurczowych dróg moczowych.
W zaburzeniu krążenia u osób starszych,miażdżyca,w zmniejszonym wydzielaniu soku żołądkowego. Uszczelnia ściany naczyń krwionośnych, zapobiegając ich kruchości i łamliwości.
Ruta postać leku :

Napar z ruty:
1 łyżeczkę ziela ruty zalać szklanką wrzątku,pozostawić pod przykryciem 20 minut, odcedzić. Pić 2 razy dziennie po szklance naparu.

Napar z dodatkiem dziurawca: 
1 łyżeczkę ziela ruty i 1 łyżeczkę dziurawca zalać szklanką wrzątku,pozostawić po przykryciem 20 minut,odcedzić. Pić 2 razy dziennie po szklance naparu.

Nalewka:
100 g suszonego ziela ruty zalać 0.5 litrem spirytusu 70%. Odstawić na 7 dni. Po tym okresie dokładnie odcedzić zlać do butelki.
Pić 2 -3 razy dziennie po 20 -30 kropli na kieliszek wody.

Intrakt z ruty – Intractum Rutae – Herbapolu - zalecane dawkowanie dla dorosłych 20 – 40 kropli w kieliszku wody, 2 – 4 razy dziennie po jedzeniu.
Intrakt z ruty można stosować w schorzeniach dróg żółciowych, w zastoju żółci, w uszkodzeniu wątroby i w zmniejszonym wytwarzaniu żółci.
Intrakt z ruty jest zalecany jako łagodny środek moczopędny, a także w miażdżycy i w zbytniej przepuszczalności i łamliwości naczyń włosowatych.
Można także stosować w bielactwie i łuszczycy, ale pod ścisła kontrola lekarza, gdy stosujemy intrakt z ruty nie należy w tym czasie stosować sulfonamidów.

Uspakajająca mieszanka ziołowa z rutą  uspokajająca :
30 g intraktu z ruty
35 g Nervosolu
120 g syropu Passispasmin

Stosować po 1 – 2 łyżeczki mieszanki w ¼ szklanki wody, 1 – 2 razy dziennie. Mieszankę można przyjmować w podnieceniu nerwowym i ruchowym, gdy mamy trudności z zasypianiem, oraz w pobudzeniu seksualnym, w nerwicy wegetatywnej, przy kołataniu serca na tle nerwicowym oraz w padaczce.

Ziołowa mieszanka na miażdżycę :
10 g liści lub ziela ruty
10 g owoców kminku
20 g rozdrobnionego korzenia kozłka
20 g melisy
20 g kwiatów głogu

 Do termosu wsypać 1 ½ łyżki mieszanki ziół, zalać 2 szklankami wrzącej wody, zamknąć termos i odstawić na około 2 godziny. Pić napar po ½ szklanki, 3 razy dziennie miedzy posiłkami.

Ziołowa mieszanka z rutą na padaczkę :
50 g ziela ruty
50 g rozdrobnionego korzenia kozłka
50 g szyszek chmielowych
25 g ziela marzanki
25 g rozdrobnionej kory wierzbowej
25 g kwiatów lipy

Do termosu wsypać 3 łyżki mieszanki ziół, zalać 2 szklankami wrzącej wody, zamknąć termos i odstawić na 1 godzinę. Pić napar po ½ - 2/3 szklanki, 2- 3 razy dziennie miedzy posiłkami, napar ma działanie uspokajające i przeciwskurczowe. Napar można stosować w padaczce, nerwicy wegetatywnej, w podnieceniu nerwowym, przy trudnościach z zasypianiem.

Ziołowa mieszanka wspomagająca w stwardnieniu rozsianym :
zmieszać w równych częściach 
ziele ruty
rozdrobniony korzeń mniszka
liść bobrka trójlistkowego
kwiaty bzu czarnego
liście czarnej porzeczki
ziele jemioły
kwiaty ślazu
liści pokrzywy
liści orzecha włoskiego

Mieszankę ziół dokładnie sproszkować można użyć młynka do kawy. Sproszkowane zioła wsypać do słoiczka i szczelnie zamknąć. 1 łyżeczkę sproszkowanej mieszanki ziół wsypać do szklanki mleka i zagotować, można osłodzić miodem do smaku, wypić całość na raz.
Tak przygotowywany napój ze sproszkowanej mieszanki można pić od 2 – 3 razy dziennie między posiłkami, napój ma działanie ogólnie wzmacniające i uodparniające.

Ziołowa mieszanka na zaburzenia krążenia w okresie klimakterium :
10 g liści lub ziela ruty
20 g rozdrobnionego kłącza tataraku
20 g rozdrobnionych owoców głogu
20 g kwiatów rumianku
30 g szyszek chmielowych
50 g ziela jemioły
50 g ziela serdecznika

Do termosu wsypać 1 – 2 łyżki mieszanki ziół, zalać 2 szklankami wrzącej wody, zamknąć termos i odstawić na około 2 godziny. Napar pić po ¼ - ½ szklanki, 2 – 4 razy dziennie między posiłkami.

Uwaga !
Ruta stosowana w dużych dawkach może być toksyczna. Świeża ruta powoduje czasem silne wysypki na skórze i zaczerwienienia. Nie wolno stosować ruty w okresie ciąży.