Lecznicze gatunki rzewienia pochodzą z górzystych okolic Azji (Tybet, Chiny).
Rosną w stanie dzikim na wysokości 2500 – 3200 m,od dawna jednak są uprawiane na nizinach, również europejskich.
W Polsce bywają też hodowane, zwłaszcza gatunek Rheum palmatum. Rzewieni (rabarbarów) leczniczych nie należy mylić z kompotowymi, często spotykanymi w naszych ogródkach.
Tylko gatunki azjatyckie dostarczają korzeni i kłączy o działaniu przeczyszczającym. Natomiast wartość korzeni i kłączy rabarbarów kompotowych jako środków przeczyszczających jest niewielka i zawodna, a niekiedy są one nawet szkodliwe dla zdrowia.
Rzewienie azjatyckie, dłoniaste, są okazałymi bylinami, wytwarzającymi na wiosnę rozetę dużych, ogonkowych liści oraz ulistniony pęd wysokości około 2 m.
Liście są charakterystycznie dłoniasto wcinane, a ogonek walcowaty.
Kwiaty drobne, czerwonawe lub zielonkawe zebrane w duże kwiatostany w kształcie wiechy.
Rabarbary kompotowe w przeciwieństwie do leczniczych mają liście całobrzegie,nie wcinane,ogonek liściowy rynienkowaty.
Surowcem stosowanym w medycynie są korzenie i kłącze rzewieni azjatyckich. Jedynie gatunki azjatyckie wykształcają w 3-4 roku wegetacji grube, podobne do buraków kłącza, od których odchodzą potężne korzenie długości około 60 cm.
Natomiast rabarbary kompotowe nie wytwarzają kłączy, a jedynie karpę dość grubych korzeni. Dlatego kłącza uznaje się za pewniejszy surowiec farmaceutyczny. Surowiec po wykopaniu oczyszcza się, myje, kroi na plastry lub duże kawałki i suszy. Surowcem są korzenie i kłącza.
Co zawiera rzewień dłoniasty - skład i działanie:
Korzenie rzewienia zawierają pochodne antracenu (głównie antrachinowy), garbniki, kwasy organiczne i inne.
Wartość lecznicza surowca zależy od względnej zawartości związków antrachinowych oraz garbników działających antagonistycznie (antrachinony -przeczyszczająco, garbniki – przeciwbiegunkowe).
Rzewień dłoniasty zastosowanie w lecznictwie domowym:
Rzewień można stosować przy zaparciach spowodowanych przede wszystkim zmniejszonym ruchem perystaltycznym jelit oraz zaburzeniami w wydzielaniu żółci, a także w zaparciach, chronicznych, również wywołanych bezruchem,np długotrwałym przebywaniem w łóżku,
w otyłości, w stanach spastycznych jelit, w zmniejszonym łaknieniu.
Rzewień dłoniasty postać leku:
Odwar - 1 łyżkę rozdrobnionego korzenia rzewienia zalać szklanką ciepłej wody i powoli gotować pod przykryciem,gotować 5 minut,odstawić na 15 -20 minut, odcedzić. Pić po 1/3 -1/2 szklanki odwaru 2 -3 razy dziennie w celu łagodnie przeczyszczającym.
Nalewka z korzenia rzewienia – Herbapolu – Tinctura Rhei composita – jest to nalewka złożona w skład nalewki wchodzą wyciągi z czterech ziół.
Zalecane dawkowanie 20 – 40 kropli w kieliszku wody, jedną godzinę przed jedzeniem, działa pobudzająco na apetyt. Natomiast gdy przyjmujemy rano i wieczorem po 30 – 60 kropli w kieliszku wody, ma działanie przeczyszczające.
Nalewkę można stosować przy niedoborze soków trawiennych, w zaburzeniach czynnościowych przewodu pokarmowego, wzdęciach bólach brzucha, w zaparciach i w razie braku apetytu.
Radix Rhei – Herbapolu – są to tabletki z korzenia rzewienia. Zalecane dawkowanie dla dorosłych 1 – 2 tabletek 2 – 3 razy dziennie jako środek przeczyszczający, natomiast przyjmowana po ¼ - ½ tabletki jednorazowo ma działanie lekko zapierające w biegunkach i pobudzające wydzielanie soków trawiennych.
Proszek troisty – jest to środek przeczyszczający który można podawać dzieciom po ¼ - 1 łyżeczki w zależności od wieku.
Tabletki Alax – Herbapolu - tabletki stosuje się w zaparciach wieczorem po 1 – 3 tabletek jednorazowo popijając szklanka wody.
Rhelax – Herbapolu – jest to syrop zawierający wyciągi płynne z korzenia rzewienia, kory kruszyny, owoców anyżu, owoców kminku. Syrop ma działanie przeczyszczające zalecane dawkowanie dla dorosłych 1 – 3 łyżeczki rano na czczo i wieczorem przed snem. Dzieciom można podawać tylko przed snem w zależności od wieku proporcjonalnie mniejsze dawki.
Uwaga!
Rzewienia nie należy stosować długotrwale gdyż może doprowadzić do nadmiernej utraty elektrolitów, szczególnie potasu. Przy dłuższym stosowaniu mogą tworzyć się kamienie szczawianowe w moczu. Nie mogą stosować kobiety w ciąży i karmiące piersią.
Prześlij komentarz